SHAH ALAM, 28 Okt – Isu kehilangan wang daripada akaun bank akibat jenayah siber kini bukan lagi kes terpencil. Dalam kebanyakan kes, pelanggan menanggung 100 peratus kerugian, sementara pihak bank dan syarikat telekomunikasi terus berdalih di sebalik “terma dan syarat”.
Seruan Presiden Pertubuhan Jalinan Sahabat Nusantara (Jasanusa), Samsudin Awang, agar kerajaan menggubal undang-undang yang mewajibkan bank dan telco turut menanggung kerugian, mencerminkan rasa tidak puas hati rakyat terhadap tahap perlindungan pengguna yang semakin lemah.
1. Isu kepercayaan terhadap sistem perbankan digital
Sejak ledakan perbankan dalam talian, kes penipuan kewangan meningkat secara mendadak — daripada pemancingan data (phishing), aplikasi palsu, hinggalah kepada manipulasi OTP.
Namun yang membimbangkan ialah pihak institusi kewangan dan telco masih belum menanggung tanggungjawab undang-undang secara langsung.
Di United Kingdom, sistem Contingent Reimbursement Model Code mewajibkan bank membayar pampasan kepada mangsa penipuan sekiranya terbukti berlaku kecuaian atau kelemahan kawalan keselamatan.
Malaysia, walaupun memiliki Financial Consumer Alert dan Fraud Reporting System oleh Bank Negara Malaysia (BNM), masih belum mempunyai undang-undang mandatori yang menjamin pampasan automatik.
2. “Bank untung, pelanggan rugi” – persepsi yang semakin menebal
Kenyataan Samsudin bahawa pelanggan menanggung kerugian sedangkan bank terus meraih keuntungan atas yuran transaksi dan faedah pinjaman, menguatkan persepsi bahawa sistem semasa berat sebelah.
Faktanya, apabila berlaku penipuan, bank sering mendakwa pelanggan cuai — contohnya, berkongsi OTP atau memuat turun aplikasi tidak sah. Namun, bukti teknikal menunjukkan penjenayah kini mengeksploitasi kelemahan sistem dalaman dan pintasan isyarat komunikasi yang sepatutnya berada di bawah kawalan bank dan telco.
3. Peranan telco tidak boleh dipandang ringan
Samsudin turut menegaskan tanggungjawab telco yang membekalkan nombor mudah alih bagi sistem pengesahan OTP.
Kebocoran data pengguna, mesej palsu, dan pengaktifan semula nombor tanpa pengesahan kukuh menjadi antara punca utama jenayah kewangan digital.
Dalam konteks ini, beberapa negara seperti Singapura telah memperkenalkan kod tanggungjawab bersama antara bank, telco dan agensi pengawal selia bagi menjamin keadilan kepada pengguna.
4. Seruan ke arah rang undang-undang baharu
Malaysia kini memerlukan kerangka undang-undang siber-perbankan baharu yang bukan sekadar memantau, tetapi menguatkuasakan liabiliti bersama.
Ia boleh digubal di bawah semakan Akta Perlindungan Data Peribadi 2010 (PDPA) dan Akta Perkhidmatan Kewangan 2013 (FSA) bagi menetapkan piawaian keselamatan digital dan tanggungjawab pampasan kepada mangsa.
Kegagalan menggubal undang-undang tersebut boleh menjejaskan kepercayaan terhadap sistem kewangan negara dan memperlahankan agenda pendigitalan ekonomi.
5. Kesimpulan
Jika kerajaan mahu memperkukuh kepercayaan rakyat terhadap ekonomi digital, prinsipnya mudah: keuntungan perlu datang bersama tanggungjawab.
Pelanggan tidak boleh terus menjadi “penanggung tunggal” apabila kelemahan sistem keselamatan berpunca daripada institusi yang mereka percayai.
Undang-undang baharu yang tegas dan adil bukan sahaja melindungi pengguna, tetapi juga memperkukuh reputasi sistem kewangan Malaysia di mata dunia.
No comments
Post a Comment