NOTIS:

Terima kasih kepada semua pengundi.......

Catatan-Catatan Orang Arab Mengenai Kekayaan Tamadun Melayu Kedah


Saya tidak mahu menyentuh tentang pengumuman Menteri Besar Kedah berkenaan penemuan hasil bumi Kedah yang bernilai tinggi. Apa yang saya mahu kongsikan ialah catatan pengembara-pengembara Arab abad ke-9 hingga abad ke-12 tentang kekayaan hasil bumi Kedah dan Semenanjung Tanah Melayu.


Abu Dhulaf al-Muhalhil mencatatkan dalam Risalatul ula seperti berikut:-

ŁŲ®Ų±Ų¬ŲŖ Ų¹Ł„Ł‰ Ų§Ł„Ų³Ų§Ų­Ł„ Ų£Ų±ŁŠŲÆ ŁƒŁ„Ł‡….Łˆ ŁˆŲ¬ŲÆŲŖ ŲØŁ‡Ų§ Ł…Ų¹ŲÆŁ†Ų§َ Ł„Ł„Ų±ŲµŲ§Ųµ Ų§Ł„Ł‚Ł„Ų¹Ł‰, Ł„Ų§ ŁŠŁƒŁˆŁ† Ų„Ł„Ų§ ŁŁŠ Ł‚Ł„Ų¹ŲŖŁ‡Ų§ Ł…Ł† Ų³Ų§Ų¦Ų± Ų§Ł„ŲÆŁ†ŁŠŲ§


“Maka aku pun keluar menuju ke tepi laut dengan hasrat untuk ke Kalah (Kedah Tua)…..Dan di sana aku dapati lombong timah qala’i yang tidak didapati di mana-mana tempat di dunia melainkan di kubu (Kedah Tua) itu.


Al-Mas’udi pula menulis dalam Muruj az-Zahab seperti berikut:-

Łˆ ŲØŁŠŁ† Ł‡Ų°Ł‡ Ų§Ł„Ų£Ł…Ų© Łˆ ŲØŁŠŁ† ŲØŁ„Ų§ŲÆ ŁƒŁ„Ų© Ų¬ŲØŲ§Ł„ Ł…Ų¹Ų§ŲÆŁ† Ų§Ł„Ų±ŲµŲ§Ųµ Ų§Ł„Ų£ŲØŁŠŲ¶ Łˆ Ų¬ŲØŲ§Ł„ Ł…Ł† Ų§Ł„ŁŲ¶Ų©, Łˆ ŁŁŠŁ‡Ų§ Ų£ŁŠŲ¶Ų§َ Ł…Ų¹Ų§ŲÆŁ† Ł…Ł† Ų§Ł„Ų°Ł‡ŲØ, Łˆ Ų±ŲµŲ§Ųµ Ł„Ų§ ŁŠŁƒŲ§ŲÆ ŁŠŲŖŁ…ŁŠŲ² Ł…Ł†Ł‡.


“Antara penduduk di sini dan negeri Kedah terdapat gunung-gunung dan lombong-lombong bijih timah putih dan perak. Dan terdapat juga lombong emas. Dan timah-timah hampir tidak dapat dibezakan.”


Muhammad al-Idrisi menulis dalam Nuzhat al-Musytaq seperti berikut:-

Łˆ Ł…Ł† Ų¬Ų²ŁŠŲ±Ų© Ł„Ł†ŁƒŲØŲ§Ł„ŁˆŲ³ Ų„Ł„Ł‰ Ų¬Ų²ŁŠŲ±Ų© ŁƒŁ„Ł‡ Ų®Ł…Ų³Ų© Ų£ŁŠŲ§Ł… Łˆ Ł‡ŁŠ Ų¬Ų²ŁŠŲ±Ų© ŁƒŲØŁŠŲ±Ų© ŁŠŲ³ŁƒŁ†Ł‡Ų§ Ł…Ł„Łƒ ŁŠŲ³Ł…Ł‰ Ų¬Ų§ŲØŲ© Ų§Ł„Ł‡Ł†ŲÆŁŠ Łˆ ŲØŁ‡Ų°Ł‡ Ų¬Ų²ŁŠŲ±Ų© Ł…Ų¹ŲÆŁ†
Ų§Ł„Ų±ŲµŲ§Ųµ Ų§Ł„Ł‚Ł„Ų¹ŁŠ Łˆ Ł‡Łˆ ŲØŁ‡Ų§ ŁƒŲ«ŁŠŲ± ŲµŲ§ŁŁŠ Ų§Ł„Ų¬ŁˆŁ‡Ų±….

“Dan pelayaran dari Pulau Lankabalus ke Kedah Tua mengambil masa selama lima hari. Kedah Tua merupakan pulau yang besar yang dihuni oleh seorang raja yang dipanggil sebagai Jabah al-Hind. Di wilayah pulau tersebut terdapat lombong logam bijih timah dan juga terdapat banyak permata yang asli.”

Ternyata Kedah memang kaya dengan hasil galian bumi dan kekayaannya telah disedari oleh orang-orang Arab selewat-lewatnya pada abad ke-9 Masihi.

Walau bagaimanapun, saya secara peribadi menyeru kerajaan negeri Kedah untuk memelihara hutan sekiranya benar sumber galian baru telah ditemui. Di zaman kerosakan alam sekitar ini, memelihara hutan lebih aula dari meneroka hasil bumi.

Akhir artikel ini, mari kita renungkan kalamullah :-

ŲøَŁ‡َŲ±َ Ų§Ł„ْŁَŲ³َŲ§ŲÆُ ŁِŁŠ Ų§Ł„ْŲØَŲ±ِّ ŁˆَŲ§Ł„ْŲØَŲ­ْŲ±ِ ŲØِŁ…َŲ§ ŁƒَŲ³َŲØَŲŖْ Ų£َŁŠْŲÆِŁŠ Ų§Ł„Ł†َّŲ§Ų³ِ Ł„ِŁŠُŲ°ِŁŠŁ‚َŁ‡ُŁ…ْ ŲØَŲ¹ْŲ¶َ Ų§Ł„َّŲ°ِŁŠ Ų¹َŁ…ِŁ„ُŁˆŲ§ Ł„َŲ¹َŁ„َّŁ‡ُŁ…ْ ŁŠَŲ±ْŲ¬ِŲ¹ُŁˆŁ†َ

“Telah timbul berbagai kerosakan dan bala bencana di darat dan di laut dengan sebab apa yang telah dilakukan oleh tangan manusia; (timbulnya yang demikian) kerana Allah hendak merasakan mereka sebahagian dari balasan perbuatan-perbuatan buruk yang mereka telah lakukan, supaya mereka kembali (insaf dan bertaubat).” (Ar Rum : 41)



Gambar lima tahun lalu di Padang Tok Syeikh Gunung Jerai bersama kekanda
Cikgu Kuazmi

Hasanuddin Yusof
Maktab Penyelidikan
Tamadun Alam Melayu dan Islam

No comments

Post a Comment

© all rights reserved
made with by templateszoo